Փաստա-վավերագրական

ԵԶԱԿԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ
Հայաստանաճանաչում, Պատմություն, Փաստա-վավերագրական, Քաղաքական

ԵԶԱԿԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ

Հայաստանի Առաջին Հանրապետության կառավարության պաշտոնական պատվիրակությունը Ամերիկայի Միացյալ Նահագներում 1919 թ. Ներքևի շարքը ձախից աջ՝ Արտաշես Էնֆիաջյան՝ Հայաստանի ֆինանսների նախարար Հակոբ Բագրատունի՝ Մեծ Բրիտանիայում Հայաստանի դեսպան Հովհաննես Քաջազնունի՝ Հայաստանի վարչապետ Անդրանիկ Օզանյան՝ գեներալ Աբրահամ Տեր-Հակոբյան՝ պատգամավոր, պրոֆեսոր Վերևի շարքը ձախից աջ՝ Հարություն Փիրալյան՝ գյուղատնտեսության հարցերով պատվիրակ Միքայել Տեր-Պողոսյան՝ զինվորական Սուրեն Մելիքյան՝ զինվորական, կապիտան Գարեգին Փաստրմաճյան (Արմեն Գարո)՝ ԱՄՆ-ում Հայաստանի դեսպան Հայկ Բոնապարտյան՝ գնդապետ, ռազմական պատվիրակության ղեկավար ...
ՀԱՅ ԺՈՂՈՎՐԴԻ ՄԵԾԱԳՈՒՅՆ ԲԱՐԵԿԱՄՆ ՈՒ ԱՐԴԱՐՈՒԹՅԱՆ ՄԱՐՏԻԿԸ
Լուրեր, Հայաստանաճանաչում, Պատմություն, Փաստա-վավերագրական, Քաղաքական

ՀԱՅ ԺՈՂՈՎՐԴԻ ՄԵԾԱԳՈՒՅՆ ԲԱՐԵԿԱՄՆ ՈՒ ԱՐԴԱՐՈՒԹՅԱՆ ՄԱՐՏԻԿԸ

Հայ ժողովրդի մեծագույն բարեկամն ու արդարության մարտիկը (Վիլսոնի ծննդյան 165-ամյակի առիթով) Տարեվերջին՝ դեկտեմբերի 28-ին, լրանում է ԱՄՆ 28-րդ նախագահ (1913-1921թթ.), Խաղաղության նոբելյան մրցանակի դափնեկիր (1920թ.), հայ ժողովրդի մեծագույն բարեկամ, արդարության աննկուն մարտիկ, Վուդրո Թոմաս Վիլսոնի (Woodrow Thomas Wilson) ծննդյան 165-ամյակը: Պայքարով ու մաքառումներով լեցուն պատմության ընթացքում հայ ժողովուրդն ունեցել է բազմաթիվ բարեկամներ: Բայց չկա մեկը, որ իր զբաղեցրած դիրքով, հայ ժողովրդին մատուցած մարդասիրական վաստակով, Հայաստանի Հանրապետության կյանքում ունեցած իրավական ու քաղաքական ներդրումով անգամ մոտ լինի Վուդրո Վիլսոնին: Այս առումով Վուդրո Թոմաս Վիլսոնը բացառիկ է և անզուգական: Վուդրո Վիլսոնի հայ ժողովրդի հանդեպ ունեցած վաստակը կարելի է բաժանել երկու մասի: Առաջինը նրա դերակատ...
ԴԱՎԻԹ ՍԱՐԱՊՅԱՆ (Դև). ՏՈՂԻ ԱԶԱՏԱԳՐՈՒՄԸ
Լուրեր, Հայաստանաճանաչում, Պատմություն, Փաստա-վավերագրական

ԴԱՎԻԹ ՍԱՐԱՊՅԱՆ (Դև). ՏՈՂԻ ԱԶԱՏԱԳՐՈՒՄԸ

30 տարի առաջ՝ 1991 թ-ի դեկտեմբերի 10-ին, Շահումյանի շրջանի Թոդան գյուղի համար մղվող մարտում զոհվեց Դավիթ Սարապյանը։ Փառք տանք հերոսի սխրանքին, հիշենք ու կյանքի կոչենք նրա պատգամները։ Տող գյուղի առասպելական, անհավանական ազատագրման մասին Կոմանդոսը պատմում էր, որ ինքն առաջարկում էր պաշտպանական մարտավարություն վարել, բայց զրույցի ժամանակ Դավիթն ասաց մի բան, որը «...հետո հասկացա՝ հիմքն էր մեր հաղթանակի «պաշտպանությունը մահվան հավասարազոր է, մենք էդ գյուղը պիտի ազատենք» 4 հոգի ինքը, 20 հոգի՝ ես, չհասկացա՝ ո՞նց կարող էինք սովետական բանակի դեմ դուրս գալ՝ 200 հոգի։ Կան մարդիկ,  որոնց մարտական ոգին այնքան ուժեղ էր, որ իրենք պիտի զոհաբերվեին հերոսաբար Դավիթն ինձ ուժ տվեց, Դավիթն իմ մեջ թողեց այն սկիզբը, որ ես հավատացի, որ մենք կարող ենք անել այն, ինչ արեցինք Ղարաղաբում»։ ՏՈՂԻ ԱԶԱՏԱԳՐՈՒՄԸ ...
Ինչպես են կազմվել խորհրդային քարտեզները. Գևորգ Դանիելյան
Լուրեր, Պատմություն, Վերլուծական, Փաստա-վավերագրական, Քաղաքական

Ինչպես են կազմվել խորհրդային քարտեզները. Գևորգ Դանիելյան

Ինչպես են կազմվել խորհրդային քարտեզները, որոնք ոչ դե յուրե և ոչ էլ դե ֆակտո չունեն կիրառական արժեք: Նախ, Հայաստանի տարածքները մշտապես եղել են՝ այլոց իբր քաղաքական ենթատեքստով սիրաշահելու գործիք: Խորհրդային տարիներին իրավագետների և պատմագետների տեսադաշտում առավելապես հայտնվում էին 1918-20 թթ. Հայկական տարածքների կորուստների վերաբերյալ փաստերը, և գրեթե իսպառ բացայակել են «եղբայրական» ժողովուրդներին հետևողականորեն հանձնված տարածքների վերաբերյալ ուսումնասիրությունները: Ճակատագրի հեգնանքով այդպիսի լրջագույն հետազոտություններ (այդ թվում՝ արխիվային հարուստ նյութի ներգրավմամբ), կյանքի կոչվեցին, հատկապես 2020 թ.՝ մինչև 44-օրյա պատերազմը: Մասնագետները կոնկրետ հիմքերով արձանագրում են ակնհայտ ապօրինի միջամտություններով, հատկապես 1922-36 թթ. տարածքային կորուստների, մասնավորապես քեմալական Թուրքիային և խ...
ռուսական զորքի մասին.Օլեքսանդր Բոժկո
Լուրեր, Պատմություն, Փաստա-վավերագրական, Քաղաքական

ռուսական զորքի մասին.Օլեքսանդր Բոժկո

"...1804 թ. ռուսական զորքերը գեներալ Ցիցիանովի գլխավորությամբ առաջին անգամ մոտեցան Երեւանի բերդին եւ պաշարեցին այն։ Հայերը, հավատալով ռուսների՝ հայկական պետականության վերականգնման խոստումներին, մեծապես օգնեցին ռուսական բանակին՝ լեռնացնելով պարսից իշխանությունների ատելությունն ու հալածանքները։ Էջմիածնի միաբանությունը սննդամթերքի հսկայական պաշարներ տրամադրեց պարենի կարիք ունեցող, թիկունքից կտրված բանակին։ Երեւանի բերդի պաշարումը տեւեց երկու ամիս՝ հուլիսի 2-ից մինչեւ սեպտեմբերի 2-ը։ Պարսիկների դիմադրությունը կոտրել չհաջողվեց եւ Ցիցիանովն ստիպված հրամայեց նահանջել Թիֆլիս։ Նահանջի ճանապարհին ռուսները կողոպտեցին Սբ.Էջմիածինը։ Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Դանիել Ա Սուրմառեցին (1801-1808) գրում է. «Եւ այն ինչ մտաք աստ այնպես տապալեալ եւ քայքայեալ, որ տեսողաց ամենից զսոսկումն եւ զդառնադառն կսկիծ եւ մորմ...